Cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną, której globalne rozprzestrzenianie się staje się poważnym wyzwaniem zdrowotnym. Według Światowej Organizacji Zdrowia, na świecie choruje na nią już ponad 422 miliony osób. W Polsce liczba diabetyków stale rośnie, co wiąże się z potrzebą szczególnej uwagi dla profilaktyki i leczenia powikłań cukrzycowych, w tym stopy cukrzycowej. Stopa cukrzycowa, będąca jednym z najpoważniejszych powikłań tej choroby, wymaga specjalistycznej opieki – i tu wkracza podolog, odgrywający kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu stóp diabetyków.
Dlaczego podolog jest tak ważny dla diabetyków?
Cukrzyca, zwłaszcza przy nieodpowiedniej kontroli poziomu cukru we krwi, może prowadzić do uszkodzeń nerwów (neuropatii cukrzycowej) i naczyń krwionośnych (choroby naczyń obwodowych). W wyniku tych zmian diabetycy mogą nie odczuwać bólu, temperatury, a także nie zauważać drobnych urazów na stopach. Brak odczuwania dyskomfortu, np. w wyniku tarcia butów, skaleczeń czy otarć, może prowadzić do poważnych ran, które trudno się goją, a ostatecznie nawet do amputacji.
Podolog specjalizujący się w leczeniu stóp cukrzycowych ma za zadanie:
- Profilaktykę powikłań cukrzycowych, poprzez regularne badania stanu skóry stóp, czucia powierzchniowego, ukrwienia i oceny biomechanicznej stopy.
- Leczenie istniejących problemów, takich jak wrastające paznokcie, modzele, odciski, infekcje grzybicze i bakteryjne.
- Odpowiednią edukację pacjentów, udzielając wskazówek dotyczących higieny, doboru obuwia oraz codziennej pielęgnacji stóp.
Badania wykonywane przez podologa
Podczas wizyty w gabinecie podologicznym, specjalista dokładnie bada stan stóp diabetyka. Ważnym elementem jest ocena czucia za pomocą monofilamentu, czyli włókna Sammesa-Weinsteina, które pozwala na ocenę czucia powierzchniowego przy nacisku 10g. Podolog może również użyć kamertonu do oceny zaburzeń czucia głębokiego. Te badania są kluczowe w wczesnym wykrywaniu neuropatii cukrzycowej.
Oprócz oceny czucia, podolog bada stan skóry stóp – czy jest ona sucha, popękana, czy występują modzele, odciski, owrzodzenia lub inne zmiany. Ważna jest również ocena ukrwienia stóp, tętna na grzbiecie stopy oraz ewentualnych deformacji stóp, które mogą prowadzić do nadmiernego obciążenia i tworzenia się zrogowaceń.
Jak podolog może pomóc diabetykom?
Diabetycy powinni regularnie odwiedzać podologa, ponieważ ich stopy są szczególnie narażone na różnego rodzaju uszkodzenia. Z powodu zmniejszonej elastyczności skóry oraz obniżonej odporności, rany u osób z cukrzycą mogą trudniej się goić i łatwiej ulegać infekcjom. Systematyczne zabiegi, takie jak usuwanie modzeli, odpowiednia pielęgnacja paznokci oraz dopasowanie wkładek ortopedycznych, pomagają w uniknięciu powikłań.
Podolog jest również w stanie wdrożyć odpowiednie leczenie w przypadku infekcji grzybiczych oraz doradzić pacjentowi, jakie preparaty stosować do pielęgnacji skóry. Ważne jest unikanie środków z wysokim stężeniem mocznika czy preparatów kwasowych, które mogą dodatkowo podrażnić skórę cukrzyka.
Profilaktyka amputacji
Regularna opieka podologiczna może znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań, takich jak stopa cukrzycowa, która jest jedną z głównych przyczyn amputacji u diabetyków. Statystyki są alarmujące – co 30 sekund na świecie dochodzi do amputacji u osoby z cukrzycą, z czego aż 85% tych przypadków można by było uniknąć dzięki odpowiedniej profilaktyce. To pokazuje, jak ważna jest stała opieka specjalistyczna i świadomość pacjentów na temat konieczności dbania o zdrowie stóp.
Edukacja i opieka domowa
Podolog, oprócz przeprowadzania zabiegów, ma również kluczową rolę w edukowaniu pacjentów. Diabetycy powinni wiedzieć, jak codziennie dbać o swoje stopy – jak je odpowiednio myć, nawilżać, a także jak dobierać odpowiednie obuwie, które zapobiega urazom i nadmiernemu uciskowi. Pacjenci są również informowani, aby unikać samodzielnego usuwania odcisków czy modzeli przy pomocy środków dostępnych bez recepty, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu stóp.
Pamiętaj!
Cukrzyca wymaga szczególnej dbałości o stopy, a regularne wizyty u podologa mogą zapobiec wielu powikłaniom, w tym stopie cukrzycowej. Profesjonalna opieka podologiczna, odpowiednia higiena oraz świadomość pacjentów są kluczowymi elementami w profilaktyce i leczeniu stóp diabetyków.
