OSTEOFITY, CZYLI WYROŚLA KOSTNE TOWARZYSZĄCE PALUCHOWI SZTYWNEMU

Paluch sztywny (hallux rigidus) to choroba zwyrodnieniowa stawu śródstopno – paliczkowego palucha, polegająca na przeroście błony maziowej i „ścieraniu się” chrząstki stawowej, co prowadzi do stanu zapalnego w obrębie stawu. W późniejszym etapie powstają wyrośla kostne na grzbietowej powierzchni stawu, tzw. osteofity palucha ograniczające zgięcie grzbietowe. Objawami zwyrodnienia są obrzęk i zaczerwienienie stawu. Towarzyszą również duże dolegliwości bólowe, a niekiedy dochodzi do zniekształcenia, związanego z obecnością osteofitów na paluchu i dodatkowy dyskomfort na skutek ich kontaktu ze zbyt ciasnym obuwiem. W takich przypadkach należy natychmiast zareagować, udając się do lekarza. Dzięki temu można uniknąć dalszego dyskomfortu związanego z pojawieniem się zmiany, jaką jest m.in. osteofit palca. Nie wolno lekceważyć takiego stanu.

WYSTĘPOWANIE OSTEOFITÓW NA PALUCHU

Schorzenie charakteryzuje się znacznym ograniczeniem ruchów zgięcia i wyprostu w obrębie stawu palucha. Jako że zwyrodnienie to proces progresywny, ruch palca zmniejsza się aż do poziomu całkowitego zesztywnienia. Kształt palucha nie odbiega od normy z wyjątkiem poszerzenia obrysu stawu. Przyczyną choroby jest osteofit na paluchu, czyli zmiana zwyrodnieniowa uogólniona lub jedynie ograniczona do tego właśnie stawu. Najczęstszą przyczyną występowania palucha sztywnego okazuje się wadliwa biomechanika i strukturalne nieprawidłowości stopy, które często prowadzą do zapaleń stawów. Mogą go wywoływać również: urazy palucha w przeszłości; predyspozycje genetyczne, nieprawidłowy kształt powierzchni stawowej, odmienna budowa głowy i kości śródstopia.

JAK WYGLĄDA PROFILAKTYKA PALUCHA SZTYWNEGO?

W przypadku leczenia zachowawczego najczęściej stosuje się zaopatrzenie ortopedyczne w postaci ortoz wspomagających ruch przetaczania stopy. Jeśli istnieje wysokie ryzyko, że w przyszłości wystąpi osteofit palca zaleca się rozluźnianie aparatu mięśniowego stopy poprzez przetaczanie stroną podeszwową piłki tenisowej. Ćwiczenie to wykonuje się w pozycji stojącej.

W przypadku Hallux rigidus ważne jest rozciąganie przykurczy mięśni, zginaczy palucha za pomocą terapii manualnych. Gdy mamy do czynienia z obrzękiem, kluczową rolę odgrywa układanie kończyny powyżej poziomu serca.

W przypadkach bardziej zaawansowanych pomocny może okazać się manualny drenaż limfatyczny.

ZALECENIA PODOLOGA W PRZYPADKU OSTEOFITÓW NA PALCACH

Leczenie palucha sztywnego uzależnione jest od stopnia zaawansowania zmian, dolegliwości bólowych oraz aktywności pacjenta. Dyskomfort potrafi być tak duży, że chorzy zaczynają chodzić na zewnętrznym brzegu stopy w celu odciążenia bolesnego miejsca. Ochronę i odpowiednie ustawienie palucha można uzyskać poprzez zastosowanie medycznego kinesiotapingu korekcyjnego lub odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego. Zastosowanie indywidualnych wkładek korygujących i odciążających ułatwi przetaczanie stopy i zapobiegnie dolegliwościom bólowym. Zaleca się także zakładanie elastycznego i obszernego obuwia, które nie będzie drażniło zmian, jakimi są osteofity palucha. Odpowiednio dopasowane buty zwiększą komfort chodzenia.

PIELĘGNACJA DOMOWA PALUCHA SZTYWNEGO

Podczas pielęgnacji domowej można zastosować zabiegi o działaniu przeciwbólowym – ciepłe kąpiele i rozluźniający masaż stóp. W jego trakcie nie powinno się pomijać mięśni podudzia, które aktywnie uczestniczą w biomechanice stopy. Jeśli chorobie towarzyszy ostry stan zapalny, to należy zrezygnować z ciepłolecznictwa i masażu, jako że mogą one powodować dodatkowe ocieplenie okolic stawu śródstopno-paliczkowego. Doraźnie przeciwbólowo i przeciwobrzękowo działają kąpiele zimne. Są one polecane przy dużym stanie zapalnym i bolesności.