Unguis incarnatus – paznokieć wrastający

UNGUIS INCARNATUS – PAZNOKIEĆ WRASTAJĄCY

Stan zapalny to reakcja obronna organizmu. Reaguje on w taki sposób m.in. na paznokieć wkręcający się, kiedy to twardy brzeg paznokcia naruszył ciągłość tkanki miękkiej wału paznokciowego i stał się dla niej ciałem obcym. Proces zapalny dotyczy najczęściej miejsca wrastania, ale może również rozprzestrzeniać się w obrębie całego paliczka. Istotna jest tutaj diagnoza różnicowa, ponieważ paznokcie wkręcające (Unguis convolutus) charakteryzują się zmianą kształtu płytki paznokciowej oraz jej wkręcaniem i ściskaniem łożyska. Prowadzi to do zmniejszenia widocznego fragmentu paznokcia. Przy tym stanie chronicznym, niekoniecznie ostrym występująca bolesność wywołana jest przez wkręcające się paznokcie, rogowacenie łożyska i wału paznokciowego.

Do charakterystycznych objawów choroby paznokci wrastających zalicza się: obrzęk i towarzyszące mu zaczerwienienie, wzrost temperatury, ból oraz związaną z nim dysfunkcję. O czym warto pamiętać? Każdy, kto chce dowiedzieć się jak poradzić sobie z paznokciami utrudniającymi codzienne funkcjonowanie, powinien mieć na uwadze etapy rozwoju tej przypadłości. Poniżej przedstawiamy przebieg wrastających się paznokci.

Wyróżniamy trzy stadia wrastania paznokci:

• I stadium – stan zapalny, zaczerwienienie, opuchlizna, ból przy dotyku i w obuwiu – niejednokrotnie zdarza się spontaniczna remisja.
• II stadium – stan zapalny z obecnością wysięku surowiczego (płyn pojawiający się w pierwszej fazie leczenia rany bezpośrednio po urazie, który powoduje oczyszczanie rany i usuwanie zniszczonych tkanek). W normalnie gojącej się ranie ilość wysięku zmniejsza się z upływem czasu; w wyniku zaburzonego procesu gojenia poprzez obecność stale drażniącego elementu paznokcia ilość wysięku nie zmniejsza się. Kolejnym etapem jest wtórna infekcja bakteryjna (np. Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa i innymi drobnoustrojami), obecność wydzieliny ropnej i silna bolesność części dystalnej lub całego palca.
• III stadium – wszystkie powyższe cechy w połączeniu z hipergranulacją (Caro luxurians) i krwawieniem przy najlżejszym dotyku

Do wewnętrznych czynników inicjujących proces wrastania paznokci zalicza się wrodzone zaburzenia wzrostu i kształtu płytki paznokciowej (np. koilonychia – paznokcie łyżeczkowate), wrodzone zniekształcenia stopy lub skłonność do rozwinięcia się pewnego zestawu deformacji, które skutkują nadmiernym przeciążeniem, uciskiem w obrębie paznokci i jego otoczenia, Subunguale exostosis – podpaznokciowe wyrośla kostne, rozmiar i masywność wałów paznokciowych oraz otyłość.

Czynniki zewnętrzne mające bezpośredni wpływ na wkręcające paznokcie to z kolei nabyte zniekształcenia palców. Można do nich zaliczyć koślawość palucha (Hallux valgus), skierowanie dystalnego paliczka w pozycji retroflexus z jednoczesną zmianą rozłożenia sił oddziałujących w obuwiu na powierzchnię paznokcia i okalającej go tkanki miękkiej. Zarówno paznokcie łyżeczkowate, jak i inne czynniki powodują permanentny proces drażnienia wałów paznokciowych. A to z kolei wiąże się z ich niekontrolowanym rozrostem.

Sposobów na leczenie tej dolegliwości jest kilka. Niemniej jednak nie każdy sprawdzi się u wszystkich osób zmagających się z tą przypadłością. W związku z tym warto udać się do podologa, który dobierze odpowiednią metodę i podpowie, jak skutecznie leczyć paznokieć wkręcający się. Nie wolno lekceważyć żadnych zmian, ponieważ może mieć to wiele negatywnych skutków.

Osoba borykająca się z paznokciem wrastającym powinna zdawać sobie sprawę z tego, w jaki sposób przebiega terapia. Jak leczyć wkręcające paznokcie? Terapia klamrą ortonyksyjną polega na odciążeniu i korekcie wałów paznokciowych poprzez zmianę kształtu i kierunku wzrostu paznokcia. Jest ona wykonana z metalowego drutu (stal chirurgiczna), formowana indywidualnie do kształtu paznokcia – niezależnie od zniekształcenia paznokci. Ma za zadanie odciągać brzegi płytki do góry, a ostatecznie zmienić jego kształt tak, aby nie wbijał się i nie podrażniał wałów paznokciowych.

Terapia klamrą trwa około roku (czas zrostu całego paznokcia), w którego czasie macierz paznokcia „uczy” się jego nowego kształtu. Warto mieć na uwadze to, że korekta wałów paznokciowych, która może zostać przeprowadzona, jest czasochłonnym procesem, a jej skutki z całą pewnością będą widoczne w przyszłości. Zabieg trwa około 30-40 minut i wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym. Każdy, kto zastanawia się nad tym, jak leczyć wkręcające paznokcie, powinien rozważyć plastykę wałów okołopaznokciowych. Szew po przeprowadzonej korekcie zostaje zdjęty po około 10-14 dniach od momentu operacji.

Terapia jest skuteczna w 95%- pozostałe 5% dotyczy osób ze znaczną miażdżycą naczyń kończyn dolnych lub w trakcie terapii silnymi lekami (sterydy, chemia). Leczenie nadpotliwości (jeśli występuje) i konsekwencji związanych z kumulowaniem nadmiaru wilgoci we wnętrzu buta. Rozmiękczony, rozpulchniony, przesiąknięty potem wał paznokciowy zwiększa swój rozmiar, migruje na twardy brzeg paznokcia, naruszając ciągłość naskórka oraz skóry właściwej. To stan tzw. pozornego wrastania. Dodać należy do tego fakt stwarzania wymienionymi warunkami sposobności do rozwoju infekcji – „zaciszne i ciepłe” środowisko bez dostępu do świata zewnętrznego.

Dobór odpowiedniej formy obuwia i skarpet jest bardzo ważny. Muszą być one lekkie, oddychające i nie za ciasne. Każdy, kto cierpi na wkręcające się paznokcie, powinien mieć na uwadze to, że wysoki obcas (uniesienie pięty ku górze) skutkować może przerzuceniem nacisku w rejony przodostopia. Wpływa to na dystalne paliczki oraz paznokcie. Osoby mające paznokieć wkręcający się powinny unikać tego typu butów. Zaopatrując się w kolejną parę, należy zwracać uwagę przede wszystkim na komfort, nie zaś wygląd.

Doświadczenie w praktyce podologicznej pokazuje, że w większości przypadków mamy do czynienia z całym kompleksem wzajemnie oddziałujących na siebie czynników, prowadzących do choroby Unguis incarnatus. Z powodu złożonej natury tej przypadłości nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jak leczyć wkręcające paznokcie. Choroba najczęściej występuje u młodego pacjenta, wchodzącego w okres dojrzewania, gdy występuje gra hormonów i związana z nimi nadpotliwość, koślawość wewnętrzna, uprawiane sporty, mikrourazy paznokcia, skaleczenia w trakcie skracania płytki i wiele innych czynników przyczyniają się do poważnego stanu z obecnością wysięku ropowiczego i hipergranulacji.

To zamknięty krąg, z którego nie sposób wyjść bez całościowego ujęcia problemu i współpracy interdyscyplinarnej z kompetentnymi specjalistami działających w dziedzinie chorób takich jak wkręcające się paznokcie. Nieodzownym elementem terapii jest rzetelnie przeprowadzony wywiad i rozpoznanie, dzięki którym można zlokalizować przyczynę i dobór indywidualnie dopasowanych środków i metod pracy. W ten sposób łatwiej wyleczyć wkręcające paznokcie. Właściwe rozwiązanie problemu zawsze wiąże się z działaniem na przyczynę dolegliwości. Niezależnie od tego czy ma się paznokcie łyżeczkowate, czy inny problem, należy skorzystać z pomocy specjalisty. Wówczas znacznie szybciej uda się wrócić do zdrowia.

W pielęgnacji domowej najważniejsze jest systematyczne, codzienne nawilżanie skóry. Odpowiednie będą preparaty z zawartością witaminy E i A, które będą działać ochronnie, nawilżająco i antyoksydacyjnie. Bardzo dobry efekt można uzyskać z pomocą różnych olejów, takich jak chociaż oliwa z oliwek oraz gliceryny. Ważne, aby do mycia nie stosować środków drażniących, np. zawierających SLS, alkohol i dużych stężeń kwasów złuszczających. Nie zaleca się tu stosowania tarek czy pumeksów, które prowokują ucieczkę wody, a tym samym zmniejszają nawilżenie stóp. Warto przeanalizować swoją dietę, bo może okazać się, że jest uboga w składniki potrzebne do utrzymania zdrowej kondycji skóry lub odwrotnie – że należy zredukować masę tak, aby odciążyć zmęczone nogi.