W gabinecie podologicznym pomoc uzyskać mogą między innymi osoby dotknięte chorobami chóry, kości oraz stawów, a także pacjenci z dolegliwościami takimi, jak odciski, modzele, brodawki i wrastające czy grzybicze paznokcie.
Jako, że każdy zabieg, bez względu na jego rodzaj, związany jest z bezpośrednim kontaktem z klientem, zaleca się, by gabinety podologiczne realizowały stosowny program higieny.
Bardzo istotnym elementem zapobiegania zakażeniom jest świadomość zagrożenia oraz znajomość czynników ryzyka tam występujących. Tylko w ten sposób podolog będzie w stanie zagwarantować komfort, bezpieczne wykonanie usługi, a także gwarancję eliminacji ryzyka powstania powikłań i zarażenia tak pacjenta, jak i samego siebie.
Wszelkie działania higieniczne mają na celu przeciwdziałać ryzyku przenoszenia bakterii, grzybów, wirusów oraz pasożytów stanowiących w równym stopniu zagrożenie tak dla pacjenta, jak i dla personelu gabinetu.
Niezwykle ważną dla wszystkich specjalistów tego typu kwestią jest wdrożenie stosowanych zasad określonych przepisami, mówiących o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Bakterie, wirusy, grzyby oraz i pasożyty, z którymi coraz trudniej jest walczyć, przekazywane są drogą powietrzno – kropelkową oraz kontaktową (dotykanie przez personel zmian skórnych czy przenoszenie drogą krwi bakterii bytujących na skórze i błonach śluzowych).
Wirusy są drobnoustrojami wewnątrzkomórkowymi zaburzającymi funkcjonowanie komórek, a w konsekwencji narządów w organizmie człowieka. Bakterie to z kolei drobnoustroje mogące przeżyć w środowisku, poza organizmem człowieka, przystosowując się do niektórych warunków otoczenia. Grzyby zakażają najczęściej warstwę rogową skóry, paznokcie lub przestrzenie międzypalcowe. Pasożyty są natomiast organizmami żyjącymi w (lub na) gospodarzu, który zapewnia im fizyczną ochronę i pożywienie. Pasożyty zewnętrzne przenoszą się w czasie kontaktu ze skórą, a wewnętrzne – drogą pokarmową.
Higiena obejmuje wszystkie czynniki zewnętrzne mające wpływ na zdrowie człowieka, a jej celem jest zapobieganie chorobom. Zachowanie czystości w gabinecie lub w innym miejscu pracy ma ogromne znaczenie dla ochrony zdrowia.
Ważnym czynnikiem, lecz nie jedynym, na który gabinet podologiczny kładzie szczególny nacisk jest wyposażenie go w stosowne odpowiednie środki do dezynfekcji i sterylizacji.
W przypadku pracy podologa dłonie to niezastąpione narzędzie pracy, a co za tym idzie tak ważna jest ich właściwa higiena. W istotny sposób zmniejsza ona częstość zakażeń podczas zabiegów. Na prawidłową procedurę higieny rąk składają się trzy procedury: mycie, dezynfekcja i pielęgnacja.
Definicje:
Mycie – oczyszczanie rąk z zabrudzeń mechanicznych oraz częściowa redukcja mikroflory przejściowej.
Dezynfekcja higieniczna – redukcja mikroflory przejściowej skóry do bezpiecznego poziomu.
Pielęgnacja – wszelkiego rodzaju zabiegi mające na celu utrzymanie prawidłowej kondycji skóry (bez podrażnień).
Po dokładnym umyciu rąk, podolog zakłada rękawiczki jednorazowego użytku, które następnie są utylizowane.
Czyste i zadbane ręce nie stanowią zagrożenia dla pacjenta, podologa oraz najbliższego otoczenia.
Kolejnym ważnym czynnikiem jest dezynfekcja skóry pacjenta podczas zabiegów, w trakcie których może dojść do uszkodzenia skóry, naskórka lub błon śluzowych. Odpowiednie środki są w stanie skutecznie zapobiec powstawaniu możliwych infekcji zapalnych. Jednocześnie staną się one preparatem o działaniu leczniczym i wspomagającym powrót do zdrowia.
Higiena dotyczy również sprzętu, jakim posługuje się podolog.
Śladowa ilość krwi, zawierająca cząsteczki HCV, pozostająca w strzykawkach w temperaturze pokojowej, pozostaje zakaźna nawet do 2 miesięcy. Zakaźność HCV potwierdzono także na skażonych powierzchniach po 16 godzinach w temperaturze pokojowej i po 14 dniach w temperaturze 4 stopni Celsjusza. Wirus HCV jest wrażliwy na działanie temperatury oraz promieniowania UV. Ulega on inaktywacji po 10 minutach w temperaturze 65 – 75 stopni Celsjusza oraz po 2 minutach naświetlania UV.
Wirus HBV jest bardziej zaraźliwy od wirusa HCV. Do zakażenia HBV może dojść w wyniku wprowadzenia do organizmu już 0,00004 ml krwi osoby zakażonej. Jest to ilość niewidoczna dla człowieka gołym okiem. Dla porównania: do przeniesienia infekcji HIV potrzeba 0,1 ml zakażonej krwi. Wirus HBV jest bardziej odporny na czynniki zewnętrzne (temperaturę i środki chemiczne) niż HCV. Nie zabija go temperatura 100 stopni Celsjusza (wrzenia wody), a sterylizacja suchym gorącym powietrzem jest mało skuteczna.
W związku z tym, niezwykle ważną rolę odgrywa, stosowanie akcesoriów jednorazowego użytku, które następnie są utylizowane. W przypadku korzystania z narzędzi wielorazowego użycia pamiętać należy natomiast o dokładnym myciu, dezynfekcji i sterylizacji w celu przygotowania narzędzi do ponownego użycia.
Narzędzia wielorazowego użytku, które mają kontakt ze skórą pacjenta niosą wysokie ryzyko przeniesienia zakażenia, a co za tym idzie muszą być sterylne. Sprzęt wielorazowego użytku zostaje, oczyszczony w specjalnych roztworach o działaniu bakteriobójczym, grzybobójczym i wirusobójczym. Po czyszczeniu narzędzia są osuszane i sterylizowane parą wodną pod ciśnieniem. Jest to najskuteczniejsza forma sterylizacji wysokotemperaturowej. Proces ten przeprowadza się w urządzeniach zwanych sterylizatorami (autoklawami), w których narzędzia zostają poddane procesowi sterylizacji w temperaturze 134 stopni Celsjusza.
Obowiązkiem podologa lub przeszkolonego do tego celu pracownika, jest prowadzenie dokumentacji każdego cyklu sterylizacji narzędzi.
Podolog stosuje zasadę: jeden pacjent – jeden zabieg – jeden zestaw narzędzi.
Mianem dezynfekcji określa się proces niszczenia wegetatywnych form drobnoustrojów.
Powierzchnie są siedliskiem drobnoustrojów stanowiących zagrożenie poprzez kontakt rąk z zanieczyszczoną powierzchnią. Drogą kontaktową mogą one zostać przeniesione na inne powierzchnie, sprzęty lub osoby. W związku z tym, po każdym zabiegu niezbędne jest wykonanie dezynfekcji powierzchni. Dotyczy to w szczególności tych obszarów, w których wykonywane są zabiegi przebiegające z przerwaniem ciągłości tkanek, mogące zawierać zanieczyszczenia organiczne (krew, wydzieliny).
Przy zachowaniu szczególnej czystości i higieny w gabinecie podologicznym należy pamiętać o tym, że dajemy bezpieczeństwo, ochronę oraz komfort klientowi, jak i osobie która wykonuje zabieg.
