Zarówno paznokcie u rąk, jak i stóp każdego dnia narażone są na różnego rodzaju urazy mechaniczne, a także nieprawidłowo wykonywane stylizacje, co może bezpośrednio przyczyniać się do zmian chorobowych. Do jednych z popularniejszych, często mylonych z grzybicą (choć to jedynie jeden z objawów), jest onycholiza (łac. onycholysis).
Jak rozpoznać onycholizę?
Przydatki skóry, czyli paznokcie, składają się z płytki paznokcia, łożyska, macierzy, obłączka, wolnego brzegu i obrąbka naskórkowego. Onycholiza to nic innego jak oddzielenie paznokcia od łożyska. Przebieg tego proces jest całkowicie bezbolesny, a pierwszymi objawami, jakie można zauważyć to jaśniejące przebarwienia na płytce paznokciowej. Pojawiają się one na górnej lub bocznej powierzchni paznokcia i postępują w kierunku macierzy. Warto również wiedzieć, że robią się wówczas wolne przestrzenie, w których zbierają się zanieczyszczenia i szkodliwe drobnoustroje. To z kolei może prowadzić do różnych infekcji i dolegliwości bólowych.
Przyczyny oddzielenia się paznokcia od łożyska
Wyróżnia się onycholizę pierwotną i wtórną. Pierwsza z nich najczęściej występuje u osób, które bardzo często wykonują stylizację paznokci – niekoniecznie u profesjonalistów. Substancje chemiczne zawarte w kosmetykach osłabiają płytkę paznokcia. Niekiedy dochodzi także uszkodzenia mechanicznego. Na oddzielenie się płytki paznokciowej od łożyska narażone są osoby noszące długie paznokcie. Pojawiają się wtedy urazy ostre (uderzenia, uciski) oraz przewlekłe (w przypadku paznokci u stóp – wynikające z przewlekłego noszenia za ciasnego i zbyt wąskiego obuwia, w przypadku dłoni – częstego podważania długich paznokci) w efekcie czego prawdopodobieństwo rozwinięcia się onycholizy wzrasta.
Onycholiza wtórna i pierwotna – skąd się bierze?
Onycholiza wtórna może pojawić się z różnych powodów, niekiedy ma to związek ze współistniejącymi chorobami natury dermatologicznej – wirusowymi i bakteryjnymi oraz łuszczycą, grzybicą paznokci czy nadmierną potliwością. Do oddzielenia się płytki paznokcia od łożyska przyczynia się również zażywanie niektórych leków, antybiotyków czy chemioterapeutyków. Ogólnoustrojowe przypadłości, takie jak choroby tarczycy, naczyń obwodowych, tkanki łącznej, anemia, niedobory żelaza, cukrzyca i wiele innych także mają wpływ na zwiększającą się podatność na onycholizę. Należy jednak wiedzieć, że nie zawsze udaje się ustalić bezpośrednią przyczynę oddzielenia paznokcia od łożyska. Takie przypadki określane są mianem onycholizy idiopatycznej.
W jaki sposób uniknąć rozwoju onycholizy?
Onycholiza dotyka najczęściej kobiet, niemniej jednak występuje również u mężczyzn. Co zrobić jeśli zauważy się u siebie tego typu zmiany? Najlepszym rozwiązaniem będzie udanie się do specjalisty. Każdy przypadek jest inny, zatem podejście i metody leczenia powinny być indywidualne, przede wszystkim nakierowane na wyeliminowanie przyczyny. W przypadku osób borykających się z zaburzeniami hormonalnymi, uregulowanie ich połączone z odpowiednim leczeniem pozwoli na powrót do pełnego zdrowia paznokcia, a także jego estetycznego wyglądu. Oczywiście oddzielona część płytki paznokcia od łożyska nie zrośnie się ponownie. Musi całkowicie odrosnąć – u rąk trwa to najczęściej od 4 do 6 miesięcy, natomiast regeneracja płytki paznokcia na stopach zajmuje znacznie dłużej.
Jak wygląda leczenie oddzielonego paznokcia od łożyska?
Niekiedy oprócz wizyty u podologa lub dermatologa, konieczna okaże się konsultacja z chirurgiem w celu usunięcia chorego paznokcia. Jeśli chodzi o oddzielenie paznokcia od łożyska, jak krok po kroku wygląda leczenie? Po obejrzeniu zmiany oraz postawieniu diagnozy, specjalista oczyści zmianę, odpowiednio nawilży i odżywi łożysko, wykorzystując do tego adekwatne preparaty. Usunie również zanieczyszczenia, co jest całkowicie bezbolesne. Gdy onycholizie towarzyszy zakażenie bakteryjne, antybiotykoterapia będzie nieodzownym elementem kuracji. Jeśli chorobą współistniejącą okaże się infekcja grzybicza, lekarz pobierze próbkę i zleci badanie mykologiczne, rozpoczynając odpowiednie leczenie.
