Paluch koślawy jest patologią szkieletu stopy i współdziałających struktur mięśniowo-więzadłowych. To najczęściej występująca deformacja przedniej części stopy i palców. Paluch koślawy znajduje się w nieprawidłowym położeniu w stawie śródstopno-paliczkowym, którego cechą charakterystyczną jest załamanie dużego palca w kierunku zewnętrznej krawędzi stopy. W stawie śródstopno-paliczkowym często mamy do czynienia z opuchniętą i bolesną głową I kości śródstopia, która wystaje w sposób znaczący, uciskając o but. Bolący guz jest deformacją w stawie. Dodatkowo, duży palec odchyla się w bok i przesuwa pozostałe palce. Dla wielu pacjentów w początkowej fazie palucha koślawego jest to problem kosmetyczny. . Niewłaściwe ułożenie szkieletu i układu mięśniowo-więzadłowego może pozostać bezbolesne przez długi czas, jednak z biegiem czasu nieprawidłowe ustawienie zaczyna rosnąć, przyczyniając się do kolejnych deformacji w obrębie stopy i bolesności podczas chodzenia, a niekiedy nawet spoczynku.
Jakie są przyczyny powstawania palucha koślawego?
Istnieje wiele przyczyn palucha koślawego, które są zależne od siebie. Taką deformację można na przykład odziedziczyć w genach. Aby tego typu predyspozycja pogłębiała się, do czynienia musimy mieć ze specyficznymi czynnikami środowiskowymi związanymi ze stylem życia. Częstą przyczyną palucha koślawego jest dziedziczne osłabienie tkanki łącznej, które wpływa j również na więzadła stabilizujące łuk podłużny i poprzeczny stopy. Deformacja palucha bywa także wynikiem wypadków i urazów stóp, takich jak złamanie kości czy stany zapalne. Kluczowym czynnikiem, który oddziałuje na progres palucha koślawego jest obuwie oraz rodzaj wykonywanej pracy. Bardzo dużym zagrożeniem są odkształcenia na stopach spowodowane noszeniem butów na wysokim obcasie, z wąskimi noskami. Z omawianą patologią najczęściej do czynienia mamy wśród kobiet, czego zasługą jest niewłaściwe obuwie oraz słabsza tkanka łączna. Lata noszenia wąskich i wysokich butów sprzyjają powstawaniu palucha koślawego, a to ze względu na fakt, iż duża części ciężaru ciała nie opiera się na pięcie, a zamiast tego – naciska na przednią część stopy. W tego typu obuwiu duży palec jest stale dociskany w kierunku pozostałych, co sprawia, że mięśnie zmieniają kierunek i siłę pracy. Kolejnym czynnikiem wpływającym negatywnie na ułożenie palucha w pozycji koślawej jest otyłość i długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej, które to mogę destabilizować układ więzadłowy w przedniej części stopy.
Objawy palucha koślawego
Na wczesnym etapie zauważamy wyraźnie wystającą głowę I kości śródstopia po wewnętrznej stronie stopy. W dalszym przebiegu staw staje się zaczerwieniony i pojawia się ból, który nasila się podczas chodzenia. Skóra i leżące pod nią tkanki w tym obszarze zostają trwale podrażnione, powodując stan zapalny i obrzęk. Co się dzieje ze stopą i jakie są dalsze konsekwencje deformacji palucha? Z powodu nieprawidłowego ułożenia szkieletu stopy, zmienia się rozkład obciążenia na podeszwowej części stopy. W szczególności podczas przetaczania stopy, paluch jest bolesny i mocno ograniczony w ruchomości. Duży palec zmienia swoją naturalną pozycję, ustawiając się pod drugim i trzecim palcem, a nawet często je przesuwa. Może to ostatecznie doprowadzić do przeciążenia sąsiadujących palców stóp i stawów. Dalszą konsekwencją palucha koślawego są pojawiające się modzele na części podeszwowej stopy, palec jeździecki, palce młotkowate, a także odciski na i pomiędzy palcami.
Zapobieganie koślawieniu palucha
Największym czynnikiem wpływającym na pogłębianie się koślawości palucha jest obuwie. Noszenie wysokich i wąskich butów powoduje przeniesienie całej masy ciała na przodostopie, zwiększając nacisk na stawy dużego palca.
- Należy nosić odpowiednio dobrane obuwie, które nie powoduje ucisku palców i przeciążenia przodostopia. Podeszwa buta powinna okalać całą stopę tak, aby stopa nie wystawała poza krawędzie podeszwy buta. Palce w bucie powinny ułożone naturalnie, bez ucisku. Maksymalna wysokość obcasa to 4-5 cm.
Kolejnym źródłem bólu jest zaburzona praca układu mięśniowo-więzadłowego. Mięśnie odpowiedzialne za prawidłowe ułożenie palucha nie spełniają swojej funkcji, a nadmierne napięcie włókien mięśniowych powoduje dyskomfort i ból.
- Niezbędne jest wykonywanie ćwiczeń mięśni stóp, które to mają na celu wzmocnienie i rozciągnięcie mięśni odpowiedzialnych za prawidłowe ułożenie palucha oraz mięśni całej kończyny dolnej.
Profilaktyka w gabinecie podologicznym:
Działamy zapobiegawczo, stosując odpowiednią profilaktykę, która jest w stanie zapobiec dalszemu pogłębianiu się koślawości palucha. W trosce o lepsze samopoczucie i jakość chodzenia naszych Klientów, proponujemy różne rozwiązania. Są nimi:
- Wkładka ortopedyczna
- Ortoza indywidualna
- Ćwiczenia korekcyjne
- Pielęgnacja stóp
