Dolegliwości bólowe stóp nierzadko utrudniają codzienne funkcjonowanie, dlatego nie należy ich bagatelizować. Domowe leczenie w postaci zażywania tabletek przeciwbólowych czy przykładania zimnych okładów to tylko doraźne sposoby na radzenie sobie z dyskomfortem. Niemożność swobodnego stawania na stopę może może wynikać z wielu poważnych przyczyn, takich jak występowanie haluksów, koślawych paluchów czy kontuzji stawu skokowego. Należy dodać do nich również choroby reumatyczne, łuszczycę czy ostrogę pięty. Jeśli chodzi o tę ostatnią, jest ona efektem stanu zapalnego rozcięgna – pasma tkanki łącznej, które przebiega od guza kości piętowej aż do nasady palców. Odpowiada ono za kształt podłużnego i poprzecznego łuku stopy. To struktura przenosząca obciążenia całego ciała, jest więc kluczowa dla prawidłowego poruszania się.
W szybkim pozbyciu się uciążliwego, przeszywającego bólu niewątpliwie pomoże konsultacja z lekarzem ortopedą, który, dzięki zdjęciom obrazowym RTG oraz USG, zlokalizuje przyczynę występowania dolegliwości. Jako że możliwa jest wówczas wizualizacja nerwów i innych struktur tkankowych, z powodzeniem wykluczy przy okazji ewentualne patologie, jak np. neuralgię. Pojawienie się ostrogi może mieć związek z zaostrzeniem się tzw. chorób układowych, dlatego tak ważna jest zarówno sprawna, jak i prawidłowa diagnostyka. Skuteczne wyeliminowanie uciążliwych objawów znacząco poprawi jakość życia codziennego.
Przyczyny występowania ostrogi
Pojawianie się niewielkiej wyrośli kostnej w obrębie pięty jest objawem mikrourazów włókien rozcięgna podeszwowego (ostroga dolna) lub ścięgna Achillesa (ostroga górna), w wyniku których powstają zwapnienia kostne. Kłujący lub piekący ból nasilający się o poranku po długotrwałym staniu czy intensywnym dniu zazwyczaj jest spowodowany urazami bądź zwyrodnieniami właśnie. Co do ostrogi na stopach, może być ona wynikiem wielu nakładających się na siebie czynników, jednak do najczęstszych należą m.in. siedzący tryb życia, płaskostopie, nadwaga, a także bieganie po twardej powierzchni, przetrenowanie i brak rozgrzewki oraz źle dobrane obuwie. Dodać do tego należy jeszcze niewłaściwe ustawienie stopy podczas chodzenia, np. wyginanie jej do krawędzi.
Nie można w tym wszystkim pominąć również nieleczonych problemów w obrębie kolan, bioder i miednicy, ponieważ wpływa to na ogólną biochemię pracy mięśni, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu sił działających na tkanki łączne pięty i odkładanie się nadmiaru wapnia w miejscach przyczepów do kości piętowej. Chodzi tu chociażby o niepełną ruchomość stawów kończyn dolnych czy brak elastyczności mięśni łydki. Nie bez znaczenia jest też długotrwałe stanie, siedzenie i chodzenie oraz zanik poduszki tłuszczowej w okolicy pięty u osób starszych. Często także kobiety w ciąży borykają się z problemem ostrogi, gdyż wynika to z ich zwiększonej masy ciała w tym okresie, która z kolei obciąża stopy, przyczyniając się tym samym do powstawania tkliwych zmian zwyrodnieniowych.
Leczenie i profilaktyka ostrogi
Skuteczne niwelowanie objawów pojawienia się na pięcie bolesnej wyrośli kostnej zaczyna się od zlokalizowania i farmakologicznego wyleczenia przyczyny stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego lub ścięgna Achillesa. Następnie można przejść do terapii manualnej polegającej m.in. na rozmasowaniu nadmiernie napiętych mięśni, ścięgien oraz więzadeł w celu przywrócenia właściwej współpracy między tymi tkankami. Bardzo istotne są również zabiegi fizykalne, takie jak ultradźwięki, laser czy fala uderzeniowa, które, pobudzając układ krwionośny i limfatyczny, zmniejszają stan zapalny, a także pomagają w pozbyciu się zbędnych cząsteczek wapnia z miejsc przyczepów do kości piętowej. Nie można przy tym zapomnieć o regularnych, a zarazem poprawnych technicznie ćwiczeniach rozciągających rozcięgno podeszwowe oraz mięsień trójgłowy łydki. W skrajnych przypadkach, kiedy inne metody leczenia zawodzą, wykonuje się chirurgiczne usunięcie ostrogi.
Ze względu na to, że ostroga może odrastać, dobrze jest zapobiegać jej powstawaniu. Najważniejsze jest bowiem idealne dopasowanie obuwia z elastyczną i amortyzującą wstrząsy podeszwą. Wskazane jest także zastosowanie żelowych wkładek oraz podpiętek, które odciążają stopy. Co więcej, ostroga na stopach to nierzadko skutek otyłości, dlatego dobrze jest kontrolować wagę, a przy tym zachowywać odpowiednią dietę, nawodnienie oraz optymalną ilość snu i odpoczynku. Nie bez znaczenia jest jeszcze aktywność fizyczna dostosowana do predyspozycji organizmu, a także równomierne obciążanie kończyn dolnych i wypracowanie prawidłowego sposobu chodzenia. W końcu w pełni sprawna stopa to efektywne wykonywanie wielu czynności życia codziennego, a co za tym idzie, poprawa ogólnego funkcjonowania.
